استفاده از نقشة علّی بیزین برای بررسی عوامل مؤثر بر تورم در اقتصاد ایران

یکی از مهم‏ترین اهداف هر نظام اقتصادی دستیابی به تورم پایین و باثبات و رشد اقتصادی مداوم است. در مطالعة حاضر، نخست، با استفاده از نقشة علّی کامل، عوامل مؤثر بر تورم شناسایی شد. سپس، با استفاده از شبکة علّی بیزین و تعیین احتمالات پیشین و احتمالات پسین در قالب سناریوهای مختلف، به بررسی تأثیر هر یک از این عوامل بر نرخ تورم در اقتصاد ایران پرداخته شد. نتایج تحلیل حساسیت نشان می‏دهد رابطة نرخ تورم با متغیرهای کسری بودجه، نسبت اعتبارات بخش خصوصی به تولید ناخالص داخلی، بدهی دولت، نرخ ارز، اندازة دولت، و نرخ بهره مثبت و با متغیر نرخ رشد اقتصادی منفی است. بنابراین، در راستای نتایج تحقیق، با توجه به اهمیت معضل تورم، اگر بودجة دولت مستقل از درآمدهای نفتی باشد، می‏توان امیدوار بود که استقلال بانک مرکزی می‏تواند گامی در جهت کاهش تورم در اقتصاد ایران باشد. طبقه‌بندی JEL:E3, E31